Người sản xuất và kinh doanh cà phê không thể không biết: Biểu đồ xuất khẩu cà phê Brazil

Người sản xuất và kinh doanh cà phê không thể không biết: Biểu đồ xuất khẩu cà phê Brazil

Một bức ảnh, biểu đồ có thể diễn tả thay vạn lời nói. Tuy nhiên, khi đọc tin tức. đặc biệt là các tin kinh tế, chúng ta quen đọc thành bài mà quên rằng các biểu đồ thay cho vạn lời nói.

Thường khi viết tin hàng hóa, do khổ bài viết có hạn, người đưa tin chỉ nói ra một con số, một chi tiết nào đó, đôi khi rất lẻ loi, làm người đọc không thể so sánh và nhà kinh doanh khó có bức tranh tổng thể để có nhận định đúng đắn riêng cho mình.

Để giảm thiểu đến mức tối đa ý chí chủ quan của người viết và người đọc đối với bản tin, không có gì bằng sử dụng biểu đồ, hình ảnh minh họa để chứng minh. Riêng đối với người đọc, mà hơn nữa lại là nhà sản xuất-kinh doanh, rất cần hiểu kỹ các biểu đồ để khỏi phải cãi cọ theo ý chí chủ quan của người viết hay của mình.

Trong bản tin nóng phiên ngày 04-4 chúng tôi đưa tin rằng:

“Brazil: Xuất khẩu cà phê tháng 3-2016 đạt 2.775.268 bao so với 2.668.775 bao trong tháng 2-1016 và 2.860.385 bao cùng kỳ năm 2015 (Bộ Thương Mại).”

Dù thông tin xuất khẩu cà phê tháng 3-2016 của Brazil trên là có so sánh với tháng 2-2016 và tháng 3-2015, nhưng người đọc cũng chỉ biết được “khu vực” chung quanh và đánh giá có thể sai lệch thị trường nếu không có biểu đồ đi kèm. Chính vì thế, bản tin sẽ có thể được ủng hộ hay phản ứng tùy theo thiên kiến của từng người đọc, dễ gây nên những tranh cãi giữa “ít/nhiều”, “thấp/cao”, giá sẽ vì đó mà “lên/xuống”…thậm chí có thể chụp mũ người nói khác ý theo thiên kiến, sở thích của mình.

Biểu đồ 1: Xuất khẩu cà phê Brazil từ 1990/91 đến nay

Biểu đồ 1: Đường màu xanh (biểu diễn lượng arabica) cho thấy toàn bộ bức tranh xuất khẩu cà phê của Brazil từ năm 1990 trở lại đây. Sóng lượn theo hướng tăng từ xưa đến nay. Riêng từ tháng 1-2014 đến nay, đỉnh không phải là cao nhất nhưng trong năm 2015 đã lập đỉnh cao xếp hạng nhì trên biểu đồ chỉ sau đỉnh năm 2011. Sóng không gắt bằng những năm cũ, nhưng mật độ tăng/giảm dày hơn.

Đường màu đỏ biểu thị robusta phía dưới hiện nay cũng theo hướng giảm do đang trong kỳ “giáp hạt” cuối mùa. Từ 2014, mật độ sóng xuất khẩu robusta từ Brazil tăng nhiều lần và có lần bằng đỉnh của năm 2002 và 1993. Như vậy, thời gian vừa qua, hầu như khi Brazil giảm xuất khẩu arabica, thì tăng xuất khẩu robusta.

Biểu đồ 2: Tỷ lệ xuất khẩu giữa arabica/robusta của Brazil từ niên vụ 1990/91 đến nay

Biểu đồ 2 chứng minh cho thấy tỷ lệ bình quân xuất khẩu hai loại cà phê arabica (đường màu xanh) và robusta (màu đỏ) hàng tháng trong năm tính từ niên vụ 1990/91 đến nay. Những tháng 5, 6, 7, 8, 9 và 10 hàng năm, Brazil có tỷ lệ xuất khẩu robusta mạnh hơn, nhất là khi vào mùa, khởi động từ tháng 5 và đỉnh ở tháng 8.

Diễn đàn đang mong những đánh giá, nhận định của bạn khi đọc các biểu đồ trên, cũng như là những phê bình, khuyến nghị để chúng tôi có cơ sở tiếp tục mục này.

Nguyễn Quang Bình